خون در ادرار (هماچوری) چیست؟
هماچوری نام پزشکی برای وجود سلول های خونی در ادرار است.
هماچوری شدید زمانی رخ می دهد که خون به اندازه ای در ادرار وجود داشته باشد که با چشم غیر مسلح قابل مشاهده باشد.
هماچوری میکروسکوپی زمانی اتفاق می افتد که ادرار دارای خون باشد، اما مقدار آن برای مشاهده انسان بسیار کم است. در واقع برای دیدن آن به میکروسکوپ نیاز دارید.
هماچوری به چه دلایلی ایجاد می شود؟
دلایل زیادی برای خون در ادرار وجود دارد. بیشتر آنها نگران کننده نیستند، علل شایع خون در ادرار عبارتند از:
عفونت دستگاه ادراری (UTI): این بدان معنی است که در قسمیت از سیستم ادراری خود عفونت دارید.
پیلونفریت: این وضعیت عفونتی را توصیف می کند که تا کلیه شما رسیده است.
سیستیت: این وضعیت به مثانه ملتهب اشاره دارد که می تواند علل عفونی و غیر عفونی داشته باشد.
بیماری سنگ ادراری: این اصطلاح سنگ هایی را که در سیستم ادراری شما یافت می شود، از جمله سنگ کلیه، سنگ مثانه و سنگ حالب را توصیف می کند.
سایر شرایطی که منجر به خون در ادرار می شود ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بزرگ شدن پروستات (هیپرتروفی خوش خیم پروستات): در این شرایط غیر سرطانی، پروستات بزرگ می شود. پروستات بخشی از بدن است که منی تولید می کند.
آسیب به دستگاه ادراری: شامل ضربه‌های نافذ ناشی از تصادف یا حمله است.
قاعدگی: ممکن است در زمان پریود شدن خون در ادرار خود مشاهده کنید.
آندومتریوز: در این شرایط، بافتی که مانند پوشش داخلی رحم است، در خارج از رحم رشد می کند.
بیماری کلیه: در این بیماری مزمن، آسیب به کلیه ها به این معنی است که آنها به خوبی کار نمی کنند.
بیماری سلول داسی شکل: این بیماری ارثی بر گلبول های قرمز خون تأثیر می گذارد.
علاوه بر این موارد، عوامل دیگری نیز می‌تواند باعث ایجاد خون در ادرار شود. این شرایط عبارتند از:
- سرطان مثانه.
- سرطان کلیه.
- سرطان حالب.
- سرطان مجرای ادرار.
- سرطان پروستات.
- داروهای ضد تورم (قرص های تورم و درد مفاصل)
- تمرین ورزشی شدید
هنگامی که خون در ادرار یافت می شود، پزشکان می خواهند مطمئن شوند که مشکل مهمی مانند تومور در کلیه، مجاری ادرار یا مثانه وجود ندارد. سرطان های اورولوژیک به ندرت علت خون در ادرار هستند اما می توانند زندگی را تهدید کنند.
علائم و نشانه های هماچوری چیست؟
بسیاری از اوقات، هیچ علامتی به جز خون در ادرار وجود ندارد. هنگامی که این اتفاق می افتد، پزشکان ممکن است بگویند که شما "بدون علامت" هستید. اگر علائمی دارید، ممکن است شامل ادرار مکرر یا دردناک یا ادراری باشد که فوری است یا باید «فوراً» دفع شود. همچنین ممکن است حالت تهوع، استفراغ، تب، لرز یا درد در پشت یا پایین شکم وجود داشته باشد.
اگرچه وجود خون در ادرار همیشه به معنای ابتلا به بیماری نیست، اما می تواند یک علامت هشدار دهنده مهم برای یک مشکل احتمالی سلامتی باشد.
هرگز ادرار خونی را نادیده نگیرید. به محض یافتن خون در ادرار خود با یک پزشک تماس بگیرید، زیرا تشخیص زودهنگام هر مشکلی مفید است.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر وجود خون در ادرار یا ابتلا به هماچوری هستند؟
افرادی که به احتمال زیاد خون در ادرارشان وجود دارد، افرادی هستند که بیماری‌های شناخته شده‌ای دارند که باعث هماچوری می‌شوند، مانند عفونت‌های سیستم ادراری، ناهنجاری‌های آناتومیک اورولوژی، سابقه خانوادگی بیماری‌های اورولوژیک و برخی شرایط ژنتیکی. به عنوان مثال، اگر بیماری کلیوی یا سنگ کلیه یا سابقه خانوادگی بیماری کلیوی دارید، ممکن است بیشتر در معرض خطر باشید.
همچنین ممکن است در صورت مصرف انواع خاصی از داروها، مانند رقیق‌کننده‌های خون و برخی از انواع مسکن‌ها، در معرض خطر بیشتری قرار بگیرید.
با این حال، برخی اقدامات ممکن است شانس شما را برای داشتن خون در ادرار افزایش دهد. این موارد عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- استفاده بیش از حد از داروهای مسکن.
- تاریخچه قرار گرفتن در معرض تابش و برخی مواد شیمیایی.
- خطرات شغلی (فلزات، بخار، رنگ، لاستیک).
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص و/یا تشعشع.
- دویدن در مسافت های طولانی.
- فعالیت جنسی شدید.
ممکن است با اجتناب از برخی از این رفتارها، احتمال وجود خون در ادرار خود را کاهش دهید. درست است که هیدراته ماندن مناسب با نوشیدن مایعات کافی - ترجیحا آب - برای دستگاه ادراری و بدن شما مفید است. اگر کم آب هستید، رنگ ادرار شما تیره تر است. اگر به شدت کم آب هستید، احتمالاً ممکن است ادرار خونی داشته باشید.
هماچوری چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک معمولا یک تاریخچه پزشکی می گیرد و معاینه فیزیکی انجام می دهد که ممکن است شامل معاینه لگن یا معاینه رکتوم باشد. این موارد به پزشک شما کمک می کند تا علائم شما را بهتر درک کند. او ممکن است آزمایش های دیگری را درخواست دهد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آزمایش ادرار: آزمایش بر روی نمونه ادرار.
کشت ادرار: آزمایش ادراری که عفونت را بررسی می کند.
سیتولوژی ادرار: آزمایش ادراری که سلول های غیرطبیعی را بررسی می کند.
سیستوسکوپی: آزمایشی که از دستگاهی به نام سیستوسکوپ برای بررسی داخل مثانه و مجرای ادرار استفاده می کند.
سونوگرافی: آزمایشی که از امواج اولتراسوند برای بررسی کلیه، حالب و مثانه استفاده می کند.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): آزمایشی که از اشعه ایکس و کامپیوتر برای ایجاد تصاویر مقطعی از شکم و لگن استفاده می کند.
اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI): آزمایشی که از یک آهنربای بزرگ، امواج رادیویی و یک کامپیوتر برای تولید تصاویری از اندام‌ها و ساختارهای شما استفاده می‌کند.
خون در ادرار چگونه درمان می شود؟
درمان خون در ادرار به شدت به علت واقعی هماچوری بستگی دارد. پزشک از اطلاعات جمع آوری شده از تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی و نتایج آزمایش برای یافتن بهترین درمان با شما استفاده خواهد کرد.
داروها برای درمان علل خون در ادرار:
برای هماچوری ناشی از عفونت، پزشک آنتی بیوتیک تجویز می کند. این آنتی بیوتیک ها با از بین بردن باکتری های عامل عفونت عمل می کنند که باید خونریزی را متوقف کند.
برای پروستات بزرگ شده، اورولوژیست ها معمولا از دو دسته دارو برای درمان این بیماری استفاده می کنند: آلفا بلوکرها و مهارکننده های 5 آلفا ردوکتاز.
برای سرطان، پزشک درمانی را انجام می‌دهد که به بهترین وجه متناسب با مرحله و سطح بیماری باشد و با اهداف مراقبتی شما همسو باشد. این ممکن است شامل نظارت، جراحی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی، شیمی درمانی، هورمون درمانی یا ترکیبی از این گزینه ها باشد.
برای بیماری سلول داسی شکل، پزشک ممکن است عوامل اصلاح کننده بیماری مانند هیدروکسی اوره، داروهای ضد درد، آنتی بیوتیک ها و داروهایی را تجویز کند که از مرگ سلول های خونی یا تبدیل شدن آنها به داسی جلوگیری می کند.
برای بیماری کلیوی، پزشک ممکن است انواع مختلفی از داروها را تجویز کند. اینها ممکن است شامل دیورتیک ها، داروهای کاهش فشار خون و کلسترول و اریتروپویتین برای ساخت گلبول های قرمز در صورت کم خونی باشد.
برای آندومتریوز، پزشک ممکن است داروهای مرتبط با هورمون را پیشنهاد کند.
راه های دیگر برای درمان علل خون در ادرار:
برای هماچوری ناشی از بزرگ شدن پروستات که با داروها برطرف نمی شود، ممکن است پزشک شما جراحی را پیشنهاد دهد.
برای بیماری کلیوی، ممکن است به دیالیز برای فیلتر کردن ضایعات یا حتی پیوند کلیه نیاز داشته باشید.
منابع:
https://www.urologyhealth.org/