توده تخمدان چیست؟
توده آدنکسال یا تخمدان توده ای است که در اطراف رحم، معمولاً در تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و بافت‌های همبند مجاور ایجاد می‌شود. برخی از تومورهای تخمدان پر از مایع هستند، در حالی که برخی دیگر جامد هستند. آنها می توانند در هر سنی ظاهر شوند و بیشتر آنها طی چند ماه خود به خود از بین می روند.
تفاوت پولیپ رحم با تومورهای تخمدان چیست؟
پولیپ های رحم در داخل پوشش رحم تشکیل می شوند، در حالی که تومورهای تخمدان معمولا در تخمدان ها، لوله های فالوپ یا بافت های همبند اطراف رحم تشکیل می شوند. هر دو بیماری می توانند علائم مشابهی مانند دوره های قاعدگی نامنظم ایجاد کنند.
تومورهای تخمدان چه کسانی را تحت تاثیر قرار می دهند؟
تومورهای تخمدان زنان در هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهند، اما این تومورها بیشتر در طول سال های باروری ایجاد می شوند.
علائم تومورهای تخمدان چیست؟
تومورهای تخمدان تا زمانی که به اندازه کافی بزرگ شوند که در عملکرد بدن اختلال ایجاد کنند یا بدخیم شوند، علائم زیادی ایجاد نمی کنند. شایع ترین علائم اولیه تومورهای آدنکس شامل درد شکمی، گرفتگی شکم و قاعدگی نامنظم است. علائم کمتر شایع عبارتند از حالت تهوع و تب.
علائم توده تخمدانی به طور کلی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد لگن
- مشکل در ادرار کردن
- خونریزی
- تکرر ادرار
- نفخ
- پریودهای نامنظم به خصوص در افراد قبل از یائسگی
- یبوست
- اختلالات گوارشی
- درد هنگام رابطه جنسی
در بسیاری از موارد، افراد مبتلا به تومورهای آدنکس هیچ علامتی را تجربه نمی کنند.
تومورهای تخمدان چگونه تشخیص داده می شود؟
افراد مبتلا به تومور تخمدان علائم مختلفی را نشان می دهند که می تواند با چندین بیماری دیگر همراه باشد که برخی از آنها یک اورژانس پزشکی هستند. از این رو این بیماران نیاز به مراقبت فوری دارند.
یک تاریخچه پزشکی دقیق باید جمع آوری و بررسی شود. در مورد بیمارانی که با علائم تومورهای آدنکس مراجعه می کنند، تاریخچه قاعدگی نیاز به تجزیه و تحلیل دارد تا سایر مشکلاتی که باعث علائم مشابه می شوند رد شود.
از آنجایی که علائم اولیه خاص تومورهای تخمدان کافی نیست، این تومورها اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده می شوند. در بسیاری از موارد، بیماران مبتلا به تومورهای خوش خیم و بدخیم با علائم مشابهی مراجعه می کنند. بنابراین ارزیابی دقیق برای رد شرایط و تایید تشخیص تومورهای آدنکس ضروری است.
در تشخیص افتراقی برای تومورهای آدنکس باید به موارد زیر توجه داشت:
- کیست جسم زرد
- پیچ خوردگی تخمدان
- کیست فولیکولار
- تخمدان پلی کیستیک
- کارسینوم اپیتلیال
- سارکوم تخمدان
- حاملگی خارج از رحم
- اندومتریوما
- کارسینوم آندومتر
- تومور سلول زایای تخمدان
- کارسینوم لوله فالوپ
- آبسه آپاندیس
- آپاندیسیت
- آبسه دیورتیکولار
- دیورتیکول مثانه
- تومور غلاف عصبی
- کیست صفاقی
- کارسینوم دستگاه گوارش
- سارکوم های اتروپریتونئال
تاریخچه پزشکی جمع آوری شده باید شامل اطلاعات مربوط به جراحی های انجام شده در گذشته و سابقه خانوادگی سرطان آندومتر، تخمدان یا پستان باشد. معمولاً یک معاینه فیزیکی کامل و پس از ارزیابی آزمایشگاهی انجام می شود.
آزمایشات آزمایشگاهی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایشات بارداری ادرار
- سونوگرافی ترانس واژینال
- شمارش کامل خون
- شمارش خون افتراقی
آزمایش‌هایی برای وجود نشانگرهای تومور که می‌توانند به ارزیابی توده‌های آدنکس کمک کنند.
علت ایجاد تومورهای تخمدانی چیست؟
توده های تخمدانی می توانند در اثر عوامل متعدد زنان و زایمان ایجاد شوند. اغلب، تومورها از دستگاه تناسلی زنان منشا می گیرند. اما آنها همچنین می توانند از سیستم ادراری یا گوارشی منشاء بگیرند.
بیشتر توده های آدنکس ناشی از مشکلات دستگاه تناسلی زنانه است. شایع ترین علل عبارتند از:
تومورهای تخمدانی غیر ژنکولوژیک:
کیست تخمدان: این کیست های پر از مایع روی تخمدان ها تشکیل می شوند. آنها به طور کلی بدون درد هستند - اکثر افراد هرگز علائمی را بروز نمی دهند. کیست تخمدان بسیار شایع است.
تومورهای غیر سرطانی تخمدان: وقتی سلول‌های غیرطبیعی در تخمدان‌ها رشد و تکثیر می‌شوند، به توده‌های جامد تبدیل می‌شوند که گاهی اوقات اجزای کیستیک دارند. تومورهای خوش خیم (غیر سرطانی) معمولاً به بافت های مجاور یا سایر قسمت های بدن شما گسترش نمی یابند.
سرطان تخمدان: هنگامی که یک تومور تخمدان بدخیم (سرطانی) باشد، می تواند رشد کرده و به سایر نقاط بدن گسترش یابد. سرطان تخمدان یکی از شایع ترین انواع سرطان در زنان است.
حاملگی خارج از رحم: اگر یک تخمک بارور شده تمام راه خود را به رحم نرساند، می تواند در جای دیگری مانند لوله فالوپ کاشته شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، حاملگی خارج از رحم نامیده می شود، و نمی توان آن را ادامه داد. اگر تخمک در خارج از رحم شما به رشد خود ادامه دهد، می تواند باعث خونریزی داخلی و درد شدید شود. در صورت عدم درمان، حاملگی خارج از رحم می تواند برای فرد باردار کشنده باشد.
لیومیوم: رباط پهن لیومیوم ممکن است در مجاورت تخمدان و لوله فالوپ قرار گرفته و با توده آدنکس اشتباه شود.
هیدروسالپینکس: هنگامی که لوله فالوپ پر از مایع می شود، هیدروسالپینکس نامیده می شود. اینها معمولاً علائمی ایجاد نمی کنند اما می توانند منجر به درد لگن یا ناباروری شوند.
آبسه تخمدان لوله ای: دستگاه تناسلی می تواند توسط یک عفونت آلوده شود که می تواند منجر به التهاب لوله فالوپ، تخمدان و گاهی اوقات ساختارهای اطراف آن از جمله روده یا مثانه شود.
تومورهای تخمدانی غیر ژنکولوژیک:
این توده ها معمولاً از سیستم ادراری یا دستگاه گوارش منشا می گیرند. انواع رایج شامل تومورهای آدنکس کولون و آپاندیس است. همچنین ممکن است سرطان سینه و سرطان روده بزرگ به لگن متاستاز داده و منجر به تومورهای آدنکس شود.
توده تخمدانی چگونه درمان می شود؟
درمان بستگی به مورد خاص دارد. اگر توده آدنکس خوش خیم است و هیچ دردی ایجاد نمی کند، پزشک شما احتمالاً وضعیت را با آزمایش های تصویربرداری دوره ای کنترل می کند. اما در صورت رشد تومور، افزایش درد، خونریزی داخلی یا سرطانی بودن آن، جراحی توصیه می شود.
با معاینات منظم لگنی و ارزیابی های رادیولوژیک، توده های آدنکس بدون علامت، کوچک و به خوبی مشخص می شوند. اگر رشد در این توده ها رخ دهد، اگر بیمار علامت دار شود یا اگر کیست ویژگی های نگران کننده تری مانند اجزای جامد ایجاد کند، باید از روش جراحی استفاده شود. همانطور که قبلاً اشاره شد، شک به بدخیمی در زنان پیش از بلوغ و یائسه افزایش یافته است.
در مورد استفاده از داروهای ضد بارداری ترکیبی هورمونی در پیشگیری و درمان کیست تخمدان اختلاف نظر وجود دارد. مطالعات مشاهده‌ای در زنانی که از قرص‌های ضدبارداری خوراکی «نسل اولیه» با دوز بالاتر (OCPs) استفاده می‌کردند، نشان‌دهنده بروز کمتر کیست‌های اپیتلیال عملکردی و خوش‌خیم تخمدان بود. با این حال، داده‌های جدیدتر نشان داده‌اند که فرمول‌های ضدبارداری خوراکی معاصر تأثیرات حداقلی بر بروز کیست‌های تخمدان دارند و به نظر نمی‌رسد درمان با OCPs باعث تسریع در رفع کیست شود.
آسپیراسیون کیست به خصوص در بیماران یائسه نباید انجام شود. در کیست های خوش خیم، برداشتن دیواره کیست برای جلوگیری از عود ضروری است و آسپیراسیون فواید درمانی کمی دارد. پارگی کیست حین عمل باعث کاهش بقای کلی در بیماران مرحله 1 سرطان تخمدان در مقایسه با تومورهای دست نخورده می شود. علاوه بر این، گزارش های موردی از عود بدخیمی در امتداد مجرای سوزن آسپیراسیون وجود دارد.
منابع:
https://emedicine.medscape.com/