در قسمت قبل مقاله سرطان پروستات که توسط پزشکان مجهزترین آزمایشگاه تهران تهیه شده است، به علائم، علل، انواع و تشخیص سرطان پروستات پرداختیم و در این قسمت در مورد درمان سرطان پروستات به تفصیل صحبت خواهیم کرد.
درمان سرطان پروستات:
گزینه های درمان سرطان پروستات به عوامل مختلفی بستگی دارد، مانند سرعت رشد سرطان، گسترش آن و سلامت کلی ، همچنین مزایای بالقوه یا عوارض جانبی درمان.
نظارت فعال بر بیماری:
سرطان پروستات با درجه پایین ممکن است نیازی به درمان فوری نداشته باشد. برای برخی، ممکن است هرگز به درمان نیاز نباشد. در عوض، پزشکان گاهی اوقات نظارت فعال را توصیه می کنند.
در نظارت فعال، آزمایشات خونی، معاینات رکتوم و بیوپسی پروستات برای نظارت بر پیشرفت سرطان ممکن است انجام شود. اگر آزمایشات نشان دهد سرطان در حال پیشرفت است، ممکن است جراحی یا پرتودرمانی را انجام شود.
نظارت فعال ممکن است گزینهای مناسب برای سرطانی باشد که علائمی ایجاد نمیکند، انتظار میرود که رشد بسیار کندی داشته باشد و به ناحیه کوچکی از پروستات محدود شود. نظارت فعال همچنین ممکن است برای فردی در نظر گرفته شود که بیماری جدی دیگری دارد یا در سنین بالا است که درمان سرطان را دشوارتر می کند.
جراحی برای برداشتن پروستات:
جراحی برای سرطان پروستات شامل برداشتن غده پروستات (پروستاتکتومی رادیکال)، برخی از بافت های اطراف و چند غدد لنفاوی است.
جراحی یک گزینه برای درمان سرطانی است که محدود به پروستات است. گاهی اوقات برای درمان سرطان پیشرفته پروستات در ترکیب با سایر درمان ها استفاده می شود.
پرتو درمانی:
پرتودرمانی از انرژی پرقدرت برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. درمان های پرتودرمانی سرطان پروستات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
در طول پرتودرمانی خارجی، بیمار روی تخت دراز میکشد در حالی که دستگاهی در اطراف بدن او حرکت میکند و پرتوهای انرژی پرقدرت مانند اشعه ایکس یا پروتونها را به سمت سرطان پروستات هدایت میکند. معمولاً پنج روز در هفته و به مدت چند هفته پرتو درمانی انجام میشود.
پرتو درمانی یک گزینه برای درمان سرطانی است که محدود به پروستات است. همچنین میتواند پس از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقیمانده در صورت وجود خطر گسترش یا عود سرطان استفاده شود. برای سرطان پروستات که به سایر نواحی بدن مانند استخوان ها گسترش می یابد، پرتودرمانی می تواند به کند کردن رشد سرطان و تسکین علائمی مانند درد کمک کند.
براکی تراپی شامل قرار دادن منابع رادیواکتیو در بافت پروستات است. بیشتر اوقات، این تابش در دانه های رادیواکتیو به اندازه برنج وجود دارد که در بافت پروستات وارد می شود. دانه ها دوز کم تابش را در مدت زمان طولانی ارسال می کنند. براکی تراپی یک گزینه برای درمان سرطانی است که فراتر از پروستات گسترش نیافته است.
فریز کردن و ذوب کردن بافت پروستات:
فریز کردن بافت پروستات کرایوآبلیشن یا کرایوتراپی برای سرطان پروستات استفاده از گاز بسیار سرد برای انجماد بافت پروستات است. سپس به بافت اجازه داده می شود تا ذوب شود و این روش تکرار می شود. چرخه های انجماد و ذوب سلول های سرطانی و برخی بافت های سالم اطراف را از بین می برد.
این درمانها ممکن است برای درمان سرطانهای پروستات بسیار کوچک در زمانی که جراحی امکانپذیر نباشد، در نظر گرفته شوند. اگر درمان های دیگر مانند پرتودرمانی کمکی نکرده باشد، ممکن است برای درمان سرطان های پیشرفته پروستات نیز استفاده شود.
محققان در حال بررسی این موضوع هستند که آیا کرایوتراپی یا هایفو برای درمان بخشی از پروستات ممکن است گزینه درمانی مناسبی برای سرطانی باشد که به پروستات محدود می شود یا خیر. این استراتژی که به عنوان "درمان کانونی" شناخته می شود، ناحیه ای از پروستات را که حاوی تهاجمی ترین سلول های سرطانی است شناسایی می کند و فقط آن ناحیه را درمان می کند. مطالعات نشان داده اند که درمان کانونی خطر عوارض جانبی را کاهش می دهد.
هورمون درمانی
هورمون درمانی درمانی برای متوقف کردن بدن از تولید هورمون مردانه تستوسترون است. سلول های سرطانی پروستات برای رشد به تستوسترون متکی هستند. قطع عرضه تستوسترون ممکن است باعث مرگ سلول های سرطانی یا کندتر شدن رشد آنها شود.
گزینه های هورمون درمانی عبارتند از:
داروهایی که بدن را از تولید تستوسترون باز می دارد. برخی از داروها – معروف به هورمون آزاد کننده هورمون لوتئینیزه (LHRH) یا آگونیست ها و آنتاگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH) – از دریافت پیام های ساخت تستوسترون توسط سلول های بدن جلوگیری می کنند. در نتیجه، بیضه هاتولید تستوسترون را متوقف می کنند.
داروهایی که مانع از رسیدن تستوسترون به سلول های سرطانی می شوند. این داروها که به عنوان آنتی آندروژن شناخته می شوند، معمولاً همراه با آگونیست های LHRH تجویز می شوند. به این دلیل که آگونیست های LHRH می توانند قبل از کاهش سطح تستوسترون باعث افزایش موقت تستوسترون شوند.
هورمون درمانی اغلب برای درمان سرطان پیشرفته پروستات برای کوچک کردن سرطان و کند کردن رشد آن استفاده می شود.
هورمون درمانی گاهی قبل از پرتودرمانی برای درمان سرطانی که فراتر از پروستات گسترش نیافته است، استفاده می شود. به کاهش سرطان کمک می کند و اثربخشی پرتودرمانی را افزایش می دهد.
جراحی برای برداشتن بیضه:
برداشتن بیضه ها سطح تستوسترون را در بدن به سرعت و به میزان قابل توجهی کاهش می دهد. اما برخلاف گزینه های دارویی، جراحی برای برداشتن بیضه ها دائمی و غیرقابل برگشت است.
شیمی درمانی
شیمی درمانی از داروها برای کشتن سلول های در حال رشد سریع از جمله سلول های سرطانی استفاده می کند. شیمی درمانی می تواند از طریق ورید بازو، به شکل قرص یا هر دو انجام شود.
شیمی درمانی ممکن است یک گزینه درمانی برای درمان سرطان پروستات باشد که به سایر نواحی بدن گسترش یافته است. شیمی درمانی همچنین ممکن است گزینه ای برای سرطان هایی باشد که به هورمون درمانی پاسخ نمی دهند.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده می کند. سیستم ایمنی بدن که با بیماری مبارزه می کند ممکن است به سرطان حمله نکند زیرا سلول های سرطانی پروتئین هایی تولید می کنند که به آنها کمک می کند از سلول های سیستم ایمنی پنهان شوند. ایمونوتراپی با تداخل در این فرآیند کار می کند.
ایمونوتراپی سرطان پروستات می تواند شامل موارد زیر باشد:
در درمان به این روش برخی از سلول های ایمنی بدن را می گیرند، آنها را به صورت ژنتیکی در آزمایشگاه مهندسی می کنند تا با سرطان پروستات مبارزه کند و سپس سلول ها را از طریق ورید به بدن تزریق می کند. این یک گزینه برای درمان سرطان پیشرفته پروستات است که دیگر به هورمون درمانی پاسخ نمی دهد.
کمک به سلول های سیستم ایمنی بدن برای شناسایی سلول های سرطانی نیز از کارکردهای این روش درمانی است. داروهای ایمونوتراپی به سلول های سیستم ایمنی کمک می کنند تا سلول های سرطانی را شناسایی کرده و به آنها حمله کنند، گزینه ای برای درمان سرطان های پیشرفته پروستات هستند که دیگر به هورمون درمانی پاسخ نمی دهند.
درمان دارویی هدفمند
درمان های دارویی هدفمند بر روی ناهنجاری های خاص موجود در سلول های سرطانی تمرکز دارند. با مسدود کردن این ناهنجاری ها، درمان های دارویی هدفمند می توانند باعث مرگ سلول های سرطانی شوند.
اگر هورمون درمانی مؤثر نباشد، ممکن است درمان هدفمند برای درمان سرطان پیشرفته یا عودکننده پروستات توصیه شود.
برخی از درمانهای هدفمند فقط در افرادی که سلولهای سرطانی آنها دارای جهشهای ژنتیکی خاصی هستند، کار میکنند. سلول های سرطانی ممکن است در آزمایشگاه بررسی شوند تا ببینند آیا این داروها ممکن است به درمان کمک کنند یا خیر.
مراقبتهای بعد از درمان:
سرطان پروستات در صورت تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می تواند یک بیماری قابل کنترل باشد.
پس از پایان درمان، زمان آن است که عوارض جانبی را مدیریت کرد.
با پزشک در مورد عوارض جانبی یا مشکلاتی که پس از درمان دارید صحبت کنید. و بهترین گام های بعدی خود را تعیین کنید.
اثرات عاطفی پس از درمان چیست؟
پس از درمان، ممکن است احساس بسیار هیجانی داشته باشید. همچنین ممکن است نگران بازگشت سرطان باشید. بسیاری از مردان هنوز نسبت به عوارض جانبی درمان مضطرب و نامطمئن یا ناراحت هستند.
هر چه احساس می کنید، مهم است که در مورد آن به پزشک خود بگویید.
اثرات فیزیکی پس از درمان چیست؟
اختلال نعوظ و بی اختیاری ادرار عوارض جانبی هستند که اغلب توسط مردان پس از درمان سرطان پروستات گزارش می شود.
پس از سرطان پروستات، بسیاری از مردان دچار اختلال نعوظ می شوند. اختلال نعوظ زمانی اتفاق می افتد که مرد نمی تواند نعوظ را به اندازه کافی برای رضایت جنسی حفظ کند. پزشک می تواند در درک علل اختلال نعوظ و درمان های لازم جهت بهبودی، کمک کند.
چه چیزی باعث اختلال نعوظ پس از درمان سرطان پروستات می شود؟
اعصاب درگیر در فرآیند نعوظ غده پروستات را احاطه کرده اند. جراحی ممکن است به بستههای عصبی که جریان خون به آلت تناسلی را کنترل میکنند آسیب برساند و باعث اختلال نعوظ شود. یا ممکن است این اعصاب همراه با سرطان برداشته شوند. پرتودرمانی همچنین می تواند به اعصابی که باعث نعوظ می شود آسیب برساند. علاوه بر این، میزان جریان خون به آلت تناسلی می تواند پس از درمان کاهش یابد.
احتمال اختلال نعوظ پس از درمان به موارد زیادی بستگی دارد:
- سن
- سلامتی
- عملکرد جنسی قبل از درمان
- مرحله سرطان
- اینکه آیا اعصابی که نعوظ را کنترل می کنند پس از جراحی یا پرتو آسیب دیده اند.
اختلال نعوظ چه مدت می تواند دوام بیاورد؟
اگر درمان باعث اختلال نعوظ شود، باز هم فرصتی برای بازگشت عملکرد نعوظ در طول زمان وجود دارد (مگر اینکه هر دو عصب از بین رفته باشند). ممکن است تا 24 ماه یا بیشتر طول بکشد تا اختلال به طور کامل برطرف شود، اما این امکان وجود دارد. برخی از مردان زودتر بهبود می یابند. میانگین زمان برای نعوظ که اجازه رابطه جنسی را می دهد بین 4 تا 24 ماه است. مردان زیر 60 سال نسبت به مردان مسن شانس بیشتری برای به دست آوردن نعوظ دارند. حتی بدون نعوظ یا نعوظ ضعیف، مردان می توانند به ارگاسم برسند.
بی اختیاری ادرار پس از درمان سرطان پروستات
گاهی اوقات بی اختیاری ادرار می تواند ناشی از درمان سرطان پروستات باشد. مردان ممکن است پس از جراحی پروستات انواع مختلفی از بی اختیاری را داشته باشند.
بی اختیاری استرسی - سرفه، خنده، عطسه یا ورزش می تواند عضلات کف لگن را تحت فشار قرار دهد و باعث نشت ادرار شود. این شایع ترین نوع بی اختیاری ادرار است.
بی اختیاری فوری - احساس نیاز ناگهانی و فوری برای رفتن به دستشویی، حتی زمانی که مثانه پر نیست. این به این دلیل است که مثانه بیش از حد حساس است. بی اختیاری فوری را مثانه بیش فعال نیز می نامند.
تکرر ادرار - فرد اغلب به دستشویی می رود. ممکن است هر 30 تا 60 دقیقه نیاز به دفع ادرار باشد.
بی اختیاری مختلط - علائم بیش از 1 نوع بی اختیاری ادرار وجود دارد.
از آنجایی که بی اختیاری ممکن است بر بهبود فیزیکی و عاطفی شما تأثیر بگذارد، درک چگونگی مدیریت این مشکل بسیار ارزشمند است.
بروز بی اختیاری برای مدتی پس از جراحی پروستات معمول است. اگر بی اختیاری استرسی دارید، ممکن است لازم باشد چند هفته یا چند ماه از پد استفاده کنید. در بیشتر موارد، کنترل ادرار باز خواهد گشت. با این حال، بی اختیاری ممکن است 6 تا 12 ماه طول بکشد. به ندرت پیش می آید که بیش از یک سال دوام بیاورد.
منابع:
https://www.urologyhealth.org/